Het pandrecht en het hypotheekrecht zijn beide zekerheidsrechten die worden gebruikt om de nakoming van een verplichting te waarborgen, meestal een betalingsverplichting.
Onderwerp van het recht: Pandrecht: Dit recht kan worden gevestigd op roerende zaken (zoals voertuigen, inventaris of voorraad), rechten (zoals vorderingen) en bepaalde onroerende zaken die niet onder hypotheekrecht vallen.
Hypotheekrecht: Dit recht wordt uitsluitend gevestigd op onroerende zaken (zoals onroerend goed en registergoederen).
Vestigingsprocedure: Pandrecht: Kan worden gevestigd door een onderhandse akte of een authentieke akte, en in sommige gevallen moet de levering plaatsvinden door bezitsverschaffing.
Hypotheekrecht: Moet altijd worden gevestigd bij authentieke akte (notariële akte) en ingeschreven worden in de openbare registers (het Kadaster).
Publiciteit: Pandrecht: Pandrechten op roerende zaken en vorderingen zijn niet altijd openbaar.
Hypotheekrecht: Het hypotheekrecht moet worden ingeschreven in het Kadaster, waardoor het openbaar is en derden altijd op de hoogte kunnen zijn van het bestaan van het hypotheekrecht.
Kosten: Pandrecht: De vestiging van een pandrecht is doorgaans goedkoper, omdat er geen notariële akte en inschrijving in het Kadaster nodig zijn.
Hypotheekrecht: De vestiging van een hypotheekrecht kan duurder zijn vanwege de verplichte notariële akte en de inschrijfkosten bij het Kadaster.
Samenvattend: zowel pandrecht als hypotheekrecht dienen als zekerheidsrechten, maar verschillen in het type goederen waarop ze betrekking hebben, de vereiste vestigingsprocedure, de mate van publiciteit en de kosten van vestiging.