Waarom is de Europese Richtlijn Consumentenkrediet ingevoerd?

De Richtlijn Consumentenkrediet heeft als doel consumenten in Europa beter te beschermen en tot een transparantere Europese markt voor consumptief krediet te komen. De rechten van de consument zijn uitgebreid. De consument heeft onder meer het recht een kredietovereenkomst met onbepaalde looptijd kosteloos te beëindigen. Daarnaast heeft de consument het recht een kredietovereenkomst binnen veertien dagen zonder opgaaf van redenen te ontbinden. Verder heeft de consument het recht om een kredietovereenkomst vervroegd af te lossen. Effectenkrediet moet aan meer eisen voldoen. Invoering Europese standaardinformatie Het kredietprospectus is vervangen door Europese standaardinformatie. Deze informatie moet de consument ruim voor het sluiten van de overeenkomst ontvangen. Transparantie, waaronder reclame-uitingen Het begrip ‘effectief kredietvergoedingspercentage’ vervalt. Hiervoor in de plaats is het ‘jaarlijks kostenpercentage’ (JKP) geïntroduceerd. In dit JKP zijn de totale kosten voor het krediet uitgedrukt in een percentage van het kredietbedrag. De berekeningsmethode van het JKP is voorgeschreven. Het JKP is een verplicht onderdeel van de Europese standaardinformatie en de kredietovereenkomst. Het heeft als doel om aanbiedingen van verschillende kredietaanbieders te kunnen vergelijken. In kredietreclames waarin een rentepercentage of kosten worden genoemd, moet een tabel met standaardinformatie worden opgenomen. Standaardinformatie is bijvoorbeeld het jaarlijks kostenpercentage en de debetrentevoet. Adverteren met actietarieven is niet toegestaan. Als een kredietaanbieder geen krediet verleent naar aanleiding van een (negatieve) BKR-registratie, stelt hij de consument kosteloos in kennis van de details van het geraadpleegde gegevensbestand. Nieuwe hypothesen voor berekening JKP De Europese Commissie heeft de hypothesen voor de berekening van het Jaarlijks Kosten Percentage (JKP) gewijzigd. Richtlijn 2011/90/EU, van de commissie geeft de nieuwe hypothesen voor de berekening van het JKP weer. De bepalingen in deze richtlijn zijn per 1 januari 2013 geïmplementeerd (in bijlage A, onderdeel II, behorend bij het Bgfo worden opgenomen). Om meer duidelijkheid te verschaffen over het JKP en de berekeningswijze heeft de Europese Commissie op 8 mei 2012 guidelines gepubliceerd: Guidelines on the application of the Directive 2008/48/EC in relation to costs and the Annual Percentage Rate of charge. Deze guidelines lichten uitvoerig toe hoe de kosten van een krediet kunnen worden bepaald, welke in het JKP moeten worden meegenomen en hoe de nieuwe hypothesen moeten worden toegepast.

De bestaande EU-regels - in de richtlijn consumentenkrediet - zijn bedoeld om Europeanen te beschermen en tegelijkertijd de EU-markt voor consumentenkrediet te bevorderen. De regels zijn in 2008 aangenomen en moesten worden herzien om aan de huidige omstandigheden te voldoen. Door de moeilijke economische situatie zijn meer mensen op zoek naar leningen, en heeft dit nieuwe spelers en producten op de markt gebracht, ook niet-bancaire, zoals apps voor crowdfundingleningen. De huidige regels beschermen consumenten - die kwetsbaar zijn voor een te hoge schuldenlast - onvoldoende. Bovendien zijn de regels niet geharmoniseerd tussen de EU-landen.

Bij Richtlijn 2008/48/EG inzake kredietovereenkomsten voor consumenten werd een geharmoniseerd EU-kader voor consumentenkrediet vastgesteld. Bij een Refit-evaluatie in 2018-2019 is gebleken dat de doelstellingen van de richtlijn consumentenkrediet uit 2008 slechts gedeeltelijk zijn verwezenlijkt. De herziene EU-regels moeten consumenten beter beschermen bij kredietaanvragen. De nieuwe regels zorgen ervoor dat informatie over kredieten duidelijk en begrijpelijk is. Daarnaast bevat de herziene richtlijn een verplichting voor kredietverstrekkers om de solvabiliteit van consumenten te beoordelen.